Wyrywanie ósemek bez bólu
Ekstrakcja właściwych trzecich zębów trzonowych (zwanych potocznie „ósemkami” lub „zębami mądrości”) to powszechny zabieg w gabinecie stomatologicznym. Warto jednak mądrze go zaplanować i powierzyć jego wykonanie doświadczonemu chirurgowi stomatologicznemu, co ograniczy ból i ryzyko powikłań.
Po co nam zęby mądrości?
Wraz z ewolucyjnym rozwojem człowieka od tysięcy lat istnieje tendencja do skracania łuków zębowych. Ma to związek głównie ze zmianami w nawykach żywieniowych ludzi. Nasi praprzodkowie posiadali nawet zęby dziesiąte (!), gdyż byli zmuszeni do gryzienia i żucia wielu twardych pokarmów, chociażby surowego mięsa. Współcześnie, kiedy spożywamy głównie jedzenie przetworzone, kolejne pary zębów trzonowych stają się zbędne, choć wciąż zdarza mi się jeszcze widywać u pacjentów dziewiątki. Ósemki powoli zanikają, ale większość ludzi posiada nadal 4 x 8, czyli 32 zęby. Tak zwane zęby mądrości swoją potoczną nazwę zawdzięczają późnemu czasowi wyrzynania - pojawiają się zwykle u osób dojrzałych, pomiędzy 17. a 25. rokiem życia lub później. Bywa również, że zostają zatrzymane w dziąśle i nigdy nie wychodzą na powierzchnię.
Kiedy usuwać ósemki?
Posiadacze ósemek często cierpią na dolegliwości związane z brakiem na nie miejsca w jamie ustnej i dlatego zęby te często bywają usuwane, mimo, iż nie są nacechowane zaawansowanym procesem chorobowym. Bezpośrednią przyczyną ekstrakcji jest najczęściej próchnica lub nieprawidłowe ułożenie zęba w łuku zębowym. Jako chirurg na co dzień usuwający zęby trzonowe ósme często bywam pytany przez pacjentów czy powinni profilaktycznie usunąć zdrowe, nie kwalifikujące się do leczenia zachowawczego zęby ósme. Istnieją dwa podstawowe wskazania do chirurgicznej ekstrakcji takich ósemek:
- zespół utrudnionego wyrzynania zęba zatrzymanego oraz towarzyszące mu objawy: ból, a czasem również obrzęk, szczękościsk czy stan zapalny
- skierowanie od lekarza ortodonty lub protetyka – w sytuacjach kiedy ósemki np. prowadzą do stłoczenia zębów przednich czy przesunięć zębów bocznych
Ostateczną decyzję dotyczącą ekstrakcji zawsze podejmuję w oparciu o badanie kliniczne pacjenta oraz zdjęcie RTG lub tomografię komputerową.
Przebieg usunięcia ósemki
Przebieg ekstrakcji zęba ósmego zależy głównie od tego, czy jest to ząb wyrznięty czy też zatrzymany częściowo czy całkowicie. W przypadku zębów wyrzniętych, zabieg nie odbiega od standardowej ekstrakcji każdego innego zęba. W znieczuleniu miejscowym, przy użyciu specjalnych narzędzi: dźwigni i kleszczy, usuwa się ząb z zębodołu. Powstała rana zostaje zabezpieczona i pacjent opuszcza gabinet ze wskazaniami, które pozwolą mu uniknąć nadmiernych dolegliwości pozabiegowych i zapewniają prawidłowe gojenie rany.
W sytuacji kiedy ząb ósmy jest zatrzymany, dochodzi szereg czynności, które umożliwiają wydobycie zęba z kości. W znieczuleniu (miejscowym lub ogólnym) nacinamy błonę śluzową, która pokrywa zatrzymany ząb, a następnie przy pomocy odpowiednich wierteł go odsłaniamy. Bywa tak, że ze względu na położenie ząb zostaje rozcięty, aby łatwiej było go usunąć. Po oczyszczeniu rany, zakładane są szwy, które ją zabezpieczają i umożliwiają prawidłowe gojenie. Szwy stosujemy zawsze, gdy trzeba naciąć i odwarstwić płat śluzówkowo-okostnowy. Jeśli usuwa się w pełni wyrznięty ząb, bez konieczności nacinania płata, nie ma też zwykle konieczności zakładania szwów. W zależności od sytuacji klinicznej i możliwości pojawienia się pacjenta na zdjęcie szwów, zakładane są szwy tradycyjne (zdejmowane zwykle po 7 dobach) lub rozpuszczalne.
Wszystkie na raz czy pojedynczo?
Podejście do tego czy usuwać wszystkie zęby ósme na raz, czy po dwa czy też pojedynczo w dużej mierze zależy od preferencji pacjenta oraz jego warunków anatomicznych. Jeśli zachodzi potrzeba usunięcia wszystkich czterech zębów mądrości, najczęściej radzę podzielenie procedury na dwie wizyty, podczas których usuwam po dwie ósemki (na pierwszej wizycie z jednej strony - góra i dół, na drugiej wizycie z drugiej strony – góra i dół). Można również usuwać każdy ząb na odrębnej wizycie. Takie rozwiązanie polecam pacjentom wrażliwym, u których występują zaburzenia krzepliwości krwi, a rany goją się powoli.
Usunięcie wszystkich czterech zębów ósmych na jednej wizycie jest także praktykowane, ale może powodować duży dyskomfort u pacjenta zarówno na etapie ekstrakcji (zdarza się, że zęby ósme znajdują się w nietypowym położeniu i usunięcie jednego może trwać nawet 20-30 minut, co przy czterech sztukach daje 1-2 h na fotelu stomatologicznym), jak i na etapie gojenia rany. Pacjent przez kilka dni po zabiegu nie będzie w stanie przeżuwać pokarmów żadną stroną szczęki i żuchwy i będzie zmuszony spożywać jedynie pokarmy płynne. Istnieją jednak zalety takiego rozwiązania, jak chociażby ograniczenie liczby wizyt w gabinecie oraz (ewentualnie) ilości przyjmowanych antybiotyków. Decydując się na taką opcję dla podniesienia komfortu warto rozważyć znieczulenie ogólne (narkozę).
Jak długo goi się i boli rana po usunięciu ósemki?
Zabieg usunięcia ósemki zwykle przebiega bez poważniejszych komplikacji, jednak pacjent musi liczyć się z kilkudniowym okresem rekonwalescencji. Proces gojenia się trwa zwykle 7–10 dni (nieco krócej bywa w przypadku zęba wyrzniętego, zaś dłużej zatrzymanego). Aby przyspieszyć ten proces, rekomenduję pacjentom zastosowanie bezpośrednio po zabiegu w gabinecie stomatologicznym fibryny bogatopłytkowej (PRF), która jest autogennym preparatem uzyskiwanym bezpośrednio z krwi pacjenta i niweluje stan zapalny w okolicznych tkankach, a także minimalizuje pozabiegowe dolegliwości bólowe. Ekstrakcja ósemki nie zawsze musi, choć może, wiązać się z późniejszym bólem; jest to zwykle kwestia indywidualna. W razie wystąpienia uciążliwych dolegliwości bólowych, pacjent może przyjmować leki przeciwbólowe przepisane przez lekarza. Ból może utrzymywać się 3 do 5 dni i powinien stopniowo ustępować, a jeśli się nasila, wskazana jest wizyta w gabinecie stomatologicznym.
Poza przyjmowaniem leków przeciwbólowych, przyspieszeniu i złagodzeniu dolegliwości związanych z gojeniem rany poekstracyjnej sprzyja stosowanie zimnych okładów na policzki, spożywanie chłodnych i płynnych pokarmów, unikanie wysiłku fizycznego, upału, alkoholu i palenia tytoniu (również w formie e-papierosów). Po umiejętnie i sprawnie przeprowadzonym zabiegu, zdecydowana większość pacjentów bardzo szybko wraca do pełni sił i jeszcze tego samego dnia są oni w stanie normalnie funkcjonować, dlatego zasadne jest aby zabieg ekstrakcji ósemek przeprowadzał specjalista chirurg stomatologiczny.
Autor
Oferta
Warszawa Ochota
Adres:
ul. Dorotowska 9
02-347 Warszawa
Telefon: +48 501 328 772
E-mail: recepcja@ddclinic.pl
Godziny otwarcia:
Poniedziałek - Piątek: 9:00 - 20:00
Sobota: nieczynne
Warszawa Ursynów
Adres:
ul. Migdałowa 10 lok.5
02-796 Warszawa
Telefon: +48 502 070 050
E-mail: recepcjaursynow@ddclinic.pl
Godziny otwarcia:
Poniedziałek - Piątek: 12:00 - 20:00
Sobota: nieczynne