Chirurgia stomatologiczna - Pytania i odpowiedzi
Piezochirurgia jest nowoczesną metodą chirurgiczną wykorzystującą urządzenia piezolektryczne (czyli ultradźwiękowe noże). Narzędzia te mogą z powodzeniem zastępować dotychczas stosowane frezy kostne, dłuta i inne przyrządy konwencjonalne. Zabiegi wykonywane metodą piezochirurgiczną pozwalają selektywnie nacinać tkanki kostne, minimalizując naruszenie tkanek miękkich, co maksymalnie ogranicza upływ krwi podczas zabiegu. Po zabiegach piezochirurgicznych rany szybciej się goją, a opuchlizna jest mniejsza. W naszej klinice pracujemy metodą piezochirurgiczną przy użyciu nowoczesnego skalera piezoelektrycznego EMS.
Usuwanie zębów w ciąży jest możliwe, jeśli istnieje taka konieczność. Najlepszym ku temu okresem jest drugi trymestr ciąży.
Decyzję na temat liczby usuwanych zębów podejmuje lekarz stomatolog po przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem. Generalnie nie ma przeciwskazań do usunięcia jednorazowo więcej niż jednego zęba, o ile u pacjenta nie występują nieprawidłowości m.in. ze strony układu krwionośnego (np. problemy z krzepnięciem krwi) lub inne poważne schorzenia.
Bezpośrednio po ekstrakcji zęba, należy powstrzymać się od picia i jedzenia przez około dwie godziny, tak aby nie wypłukać skrzepów formujących się w zębodole po usuniętym zębie. Przez pierwszą dobę nie należy też palić tytoniu oraz szczotkować zębów przez min. 8 godzin. Najlepiej spożywać zimne pokarmy o płynnej konsystencji (np. jogurty) i pić duże ilości płynów (jednak należy unikać picia przez słomkę). Ponadto należy ograniczyć do minimum jakikolwiek wysiłek fizyczny. W razie potrzeby można przyjmować zalecone przez stomatologa środki przeciwbólowe oraz stosować zimne okłady zmniejszające obrzęk.
Decyzja o podaniu antybiotyku zależy od ogólnego stanu zdrowia pacjenta oraz rozległości zabiegu. Jeśli pacjent jest zdrowy, a zabieg był krótki, mało rozległy i przebiegał bez komplikacji, to antybiotyk nie jest potrzebny.
Przez kilka godzin po ekstrakcji zęba normalnym zjawiskiem jest napływanie śliny wraz z krwią do jamy ustnej. Jeśli jednak krwawienie nasila się lub nie ustaje po upływie 5-6 godzin, należy niezwłocznie skontaktować się z chirurgiem, który dokonał ekstrakcji lub innym stomatologiem. W międzyczasie należy ranę zabezpieczyć sterylnym tamponem i zagryźć, zmieniając opatrunek co 20 minut,
Usunięcie skrzepu następuje zwykle na skutek zbyt wczesnego przyjmowania płynów po zabiegu lub płukania ust wodą. Pusta przestrzeń, niewypełniona skrzepem, staje się miejscem zalegania resztek pokarmu i siedliskiem bakterii. Dochodzi do rozwoju miejscowego stanu zapalnego noszącego miano „suchego zębodołu”. Miejsce poekstrakcyjne staje się w takim przypadku bardzo bolesne i goi się bardzo wolno. Suchy zębodół wymaga pielęgnacji rany poprzez przepłukiwanie antyseptykiem i aplikacji środka przeciwbólowego/przeciwzapalnego do zębodołu.
Podczas badania stomatologicznego i konsultacji lekarz stomatolog zleci odpowiednie zdjęcie radiologiczne, które można wykonać w klinice na miejscu. W przypadku zębów zatrzymanych zasadne będzie wykonanie pantomogramu lub tomografii komputerowej (link do radiologii).
Generalnie typowa ekstrakcja zęba nie wymaga od pacjenta powstrzymania się od aktywności zawodowej, o ile nie łączy się ona z nietypowo dużym wysiłkiem fizycznym. W szczególnych przypadkach, takich jak ekstrakcje zębów zatrzymanych lub usuwanie jednorazowo kilku zębów, mogą zaistnieć wskazania do wypisania pacjentowi zwolnienia lekarskiego. Zwolnienie nie jest obligatoryjne, dlatego ocena wskazań zawsze należy do chirurga stomatologicznego wykonującego zabieg.
Nie każdy z nas posiada tzw. zęby mądrości, a wiele osób może mieć ich niepełny komplet. Brak widocznych ósemek w jamie ustnej nie oznacza ich braku w ogóle, gdyż mogą one zostać zatrzymane w kości i nie dawać żadnych negatywnych objawów. Jeśli zębów ósmych nie widać gołym okiem, należy wykonać panoramiczne zdjęcie szczęki i żuchwy, czyli pantomogram (link do radiologii). Na zdjęciu uwidocznione będą wszystkie zęby, również te zatrzymane w kości.
W sytuacji kiedy zęby mądrości nie dają niepokojących sygnałów (np. ból, stany zapalne etc) i nie ma w nich dużych ubytków próchnicowych, nie ma powodu do ekstrakcji. Należy rozważyć ekstrakcję w przypadku zębów zatrzymanych w kości lub nieprawidłowo położnych, a także przed leczeniem ortodontycznym, kiedy brakuje miejsca w łuku zębowym przy znacznym stłoczeniu zębów w odcinku przednim. Każdorazowo zalecenie ekstrakcji ósemki jest poprzedzone wywiadem, wnikliwym badaniem oraz dokumentacją zdjęciową.
Teoretycznie zabieg ekstrakcji zębów ósmych może wykonać każdy stomatolog, niemniej jednak w przypadku tych zębów dość często mamy do czynienia z nietypowymi warunkami anatomicznymi (np. niepełne wyrznięcie) i zasadne jest, aby zabieg przeprowadził specjalista chirurg stomatologiczny.
Szwy zakładane są wtedy, gdy chirurg w celu ekstrakcji zęba musi naciąć i odwarstwić płat śluzówkowo-okostnowy. Wówczas rozcięte tkanki trzeba zaszyć. Jeśli usuwa się w pełni wyrznięty ząb, bez konieczności nacinania płata, nie ma też zwykle konieczności zakładania szwów. W naszej klinice zakładane są zarówno szwy tradycyjne, jak i rozpuszczalne, w zależności od sytuacji klinicznej i możliwości pojawienia się pacjenta na zdjęcie szwów.
Co do zasady ekstrakcji ósemek dokonuje się w znieczuleniu miejscowym, jednak w szczególnych przypadkach (np. silna dentofobia, silny odruch wymiotny uniemożliwiający przeprowadzenie jakichkolwiek procedur, niepełnosprawność intelektualna, niektóre choroby ogólne uniemożliwiających przeprowadzenie zabiegu w normalnych warunkach), zabieg można wykonać w narkozie. O chęci przeprowadzenia zabiegu w narkozie należy uprzedzić w czasie konsultacji, gdyż wymaga to umówienia lekarza anestezjologa i jest usługą dodatkowo płatną.
Teoretycznie zabieg usunięcia czterech zębów ósmych podczas jednego zabiegu jest możliwy, jednak w praktyce rzadko zalecany i wykonywany ze względu na duży dyskomfort pozabiegowy dla pacjenta. Najczęściej w takiej sytuacji zaleca się usuwanie ósemek stronami, czyli najpierw dolną i górną ósemkę z jednej strony, a po kilku tygodniach z drugiej strony. Takie rozwiązanie umożliwia przyjmowanie posiłków podczas gojenia ran poekstrakcyjnych.
W wyjątkowych przypadkach można usunąć cztery zęby mądrości naraz, jednak wówczas taki zabieg najczęściej wykonuje się w znieczuleniu ogólnym (narkozie) i wiąże się on ze znacznym dyskomfortem pozabiegowym dla pacjenta.
Wędzidełko języka zaleca się podciąć jak najszybciej, już w pierwszych dobach życia dziecka. Zbyt krótkie wędzidełko może nieć wpływ na trudności w przystawianiu dziecka do piersi i wykształcenie nieprawidłowego odruchu ssania. Na kolejnych etapach rozwoju zbyt krótkie wędzidełko może utrudniać prawidłowy rozwój mowy, powodować wady zgryzu czy ślinotok. Zabieg wykonywany jest zwykle przez pediatrę jeszcze w szpitalu, zaraz po narodzinach. Jeśli jednak wada ta nie zostanie wykryta to należy udać się do periodontologa lub chirurga stomatologa od razu po jej zidentyfikowaniu.
Z kolei wędzidełko wargi górnej operuje się najczęściej ok. 8. roku życia, po wyrośnięciu czterech stałych siekaczy. Zbyt krótkie lub nieprawidłowo przyczepione wędzidełko wargi górnej może być przyczyną diastemy (czyli przerwy między górnymi jedynkami, spowodowanej rozsunięciem się zębów), prowadzić do wad wymowy, a także utrudniać oczyszczanie zębów. Inną poważną komplikacją mogą być stany zapalne dziąsła i pociąganie dziąseł, co może prowadzić nawet do recesji, czyli odsłonięcia korzenia.