Jak powstają korony protetyczne?

Tradycyjne metody produkcji koron protetycznych są zastępowane przez technologie wspierane komputerowo. W nowoczesnych gabinetach korony protetyczne powstają dziś z gotowych bloczków ceramicznych. Dzięki technologii, pacjent czeka na odbudowę znacznie krócej, zdarza się mniej poprawek, a jakość i wytrzymałość koron jest bardzo wysoka.

Tradycyjne metody produkcji koron protetycznych są zastępowane przez technologie wspierane komputerowo. Wcześniej, proces ten polegał na ręcznym, warstwowym nakładaniu masy ceramicznej na podbudowę metalową. Każda warstwa porcelany była osobno spiekana i chłodzona. Metoda jest czasochłonna i kosztowna, a poza tym wymaga niezwykłej precyzji i kunsztu artystycznego ze strony techników dentystycznych.

W ostatnich latach tradycyjny sposób produkcji prac protetycznych został ograniczony na rzecz prostszych i bardziej zautomatyzowanych metod, dających porównywalne efekty wizualne i wręcz lepsze parametry wytrzymałościowe. Dzięki technologii CAD/CAM, pacjent czeka na korony dużo krócej, zdarza się o wiele mniej poprawek, a jakość i wytrzymałość koron jest wyższa.

Korony protetyczne z bloczków ceramicznych

Współcześnie korony protetyczne produkuje się najczęściej w technologii CAD/CAM, czyli trybie komputerowo wspomaganego projektowania i wykonywania. Technicy dentystyczni mają do dyspozycji gotowe bloczki ceramiczne z dwukrzemianu litu lub tlenku cyrkonu. Każdy bloczek posiada certyfikat materiałowy, gwarantujący najwyższą jakość. Odcienie i stopień przezierności bloczków ceramicznych różnią się. W razie potrzeby, technik ceramista może dodatkowo ręcznie nałożyć na gotową pracę kolejne warstwy porcelany lub nanieść wybrane odcienie farb, aby zindywidualizować efekt estetyczny i uczynić go idealnym. Taki sposób produkcji można porównać do garnituru zakupionego w prestiżowym butiku, gdzie w razie potrzeby można dostosować określone parametry stroju do indywidualnych potrzeb.

Korony pełnokonturowe krok po kroku

Korony wykonywane z bloczków ceramicznych nazywamy koronami pełnokonturowymi (tzw. korony full contour). Monolityczna budowa znacząco podnosi ich trwałość i odporność na siły zgryzowe.

Krok 1. Skanowanie wewnątrzustne

Proces powstawania korony pełnokonturowej zaczyna się od cyfrowego skanowania wewnątrzustnego, które w większości sytuacji zastępuje stosowane do niedawna wyciski silikonowe. Skanowanie wykonuje lekarz lub asystentka stomatologiczna. Skaner dokładnie rejestruje unikalny układ zębów i tkanek miękkich w jamie ustnej pacjenta. Położenie punktów stycznych, guzków, przebieg krawędzi zębów – to wszystko ma znaczenie dla idealnego dopasowania korony protetycznej. Trójwymiarowy obraz jest przekazywany cyfrowo do laboratorium, co eliminuje ewentualne przesunięcia i uszkodzenia, jakie mogły zdarzać się w transporcie i procesie produkcji przy wyciskach w masie.

Krok 2 CAD – komputerowo wspomagane projektowanie koron protetycznych

W laboratorium na ekranie komputera powstaje wirtualna wizualizacja odbudowy protetycznej (tzw. wax-up). Projekt jest następnie analizowany w wirtualnym artykulatorze, odwzorowującym naturalne ruchy żuchwy. Szczegółowa analiza służy optymalnemu dostosowaniu pracy protetycznej do warunków anatomicznych pacjenta i eliminacji wszelkich błędów, które mogłyby prowadzić do dyskomfortu. Mimo ogromnego udziału komputerów, w procesie projektowania cyfrowego wciąż ważną rolę odgrywają lekarz i technik stomatologiczny.

Krok 3 Mock-up (opcjonalnie)

Przy większych odbudowach protetycznych obejmujących kilka lub kilkanaście zębów, w oparciu o Wax-up można wykonać uzupełnienie tymczasowe, zwane mock-up (ang. próbny, sztuczny). Mock-up daje pacjentowi możliwość „przymiarki” koron. Pacjent może w pełni poczuć ich dopasowanie, zaś lekarz ocenić funkcjonalność i estetykę. Mock-up można dowolnie, wielokrotnie poprawiać. Dopiero po jego pełnej akceptacji przez pacjenta następuje odbudowa docelowa.

Krok 4 CAM – komputerowo wspomagana produkcja koron protetycznych

Wirtualny projekt odbudowy protetycznej trafia w laboratorium do frezarki – urządzenia wycinającego poszczególne korony (lub licówki) z gotowych bloczków cyrkonowych, a następnie do drukarki 3D, która nadaje im ostateczny, precyzyjny kształt.

Korony monolityczne nie wymagają dalszej, ręcznej obróbki, np. napalania warstwy porcelany, choć zdarzają się sytuacje, w których jest to zasadne. Ręczna charakteryzacja w wykonaniu technika ceramisty, jak wspomniałam wcześniej, polega na perfekcyjnym dostosowaniu koloru i struktury korony protetycznej do naturalnego uzębienia i bywa szczególnie pożądana w przypadku uzupełnień w odcinku estetycznym łuku zębowego.

Ile czeka się na koronę protetyczną?

Zastosowanie technik cyfrowych i druku 3D do produkcji koron protetycznych znacząco skraca czas oczekiwania na odbudowę, ale przede wszystkim zapewnia doskonałą precyzję i ogranicza ryzyko błędów. Nawet jeśli zdarza się jakaś nieprawidłowość i korona musi wrócić do laboratorium, dzięki cyfrowej archiwizacji danych możemy szybko ją poprawić.

Aby odbudować protetycznie ząb za pomocą korony, mogą wystarczyć już dwie wizyty. Na pierwszej wizycie, po omówieniu planu leczenia i ocenie radiologicznej stanu korzeni zęba, ma miejsce opracowanie korony zęba w sposób umożliwiający późniejszą instalację korony protetycznej. W czasie szlifowania ząb zmniejsza się minimalnie w trzech wymiarach, i ten sposób powstaje miejsce na koronę protetyczną. Na tej samej wizycie wykonujemy skany wewnątrzustne i dobieramy kolor odbudowy. Pacjent opuszcza gabinet z koroną tymczasową (kompozytową). Reszta dzieje się w pracowni protetycznej. Na kolejnej wizycie docelowa korona trafia do jamy ustnej pacjenta.